قهوه تخصصیکمکس (Chemex) یک ابزار دم آوری قهوه است، یکی از محبوب ترین ها! که به دلیل طراحی منحصربه‌فرد و جذاب و سادگی استفاده، در میان علاقه‌مندان به قهوه جایگاه ویژه‌ای دارد. در این مقاله، به بررسی طراحی، تاریخچه، روش استفاده و نکات مهم در تهیه قهوه با کمکس می‌پردازیم.
قهوه ساز کمکس یک ابزار دستی برای تهیه قهوه است. که به کمک آن میتوان قهوه را به روش پور اُور (Pour Over) دم کرد. و در دسته بندی قهوه های دمی و چکه ای قرار میگیرد. استفاده از کمکس نسبتا ساده است و درعین حال به خاطر طراحی خاص و فیلتر های ضخیم و مخصوص آن، یک قهوه بسیار با کیفیت و خالص از این روش به دست می آید.
طراحی و اجزا قهوه‌ساز کمکس
کمکس طراحی بسیار زیبا و جذابی دارد، زیبایی در عین سادگی! در نگاه اول احتمالا شبیه به ساعت شنی به نظر میرسد. هدف اصلی در طراحی کمکس، ساده تر و جذاب تر کردن دم آوری یک فنجان قهوه در خانه بوده است. قهوه‌ساز کمکس شامل یک قیف شیشه‌ای و فیلتر ساخته شده از الیاف کاغذ با ضخامت بیشتر از کاغذ معمولی است که بیشتر روغن قهوه را میگیرد در نتیجه طعم قهوه با قهوه‌های دیگر تفاوت دارد.
قهوه‌ساز کمکس از دو بخش اصلی تشکیل میشود:
- بدنه شیشه‌ای: از شیشه بوروسیلیکات مقاوم در برابر حرار تساخته شده و شامل یک قیف در بالا و یک محفظه جمع‌آوری قهوه در پایین است که به‌صورت یکپارچه طراحی شده‌اند. و همچنین یک یقه چوبی در میانه این بدنه وجود دارد که هم برای محافظت از دست در برابر حرارت زیاد و هم برای زیبایی بیشتر کاربرد دارد. البته مدل دیگری از این وسیله، بدون یقه چوبی و با یک دسته شیشه ای است.
- فیلتر کاغذی مخصوص: این فیلترها ۲۰ تا ۳۰ درصد ضخیم‌تر از فیلترهای معمولی هستند و روغن‌ها و ذرات معلق قهوه را جذب می‌کنند، که نتیجه آن قهوه‌ای شفاف و با طعم خالص است.
کمکس در سایزهای سه، شش و هشت و ده کاپ تولید میشود و اندازه فیلتر هر یک از آنها متفاوت میباشد.
تاریخچه کمکس
کمکس در سال ۱۹۴۱ توسط پیتر شلومبوم (Peter Schlumbohm)، شیمیدان آلمانی-آمریکایی، اختراع شد. او با الهام از تجهیزات آزمایشگاهی مانند قیف شیشه‌ای و اِرلِن مایِر، دستگاهی طراحی کرد که ترکیبی از زیبایی و کارایی را ارائه می‌دهد. این طراحی به‌قدری برجسته و خلاقانه و کاربردی بود که در موزه هنر مدرن نیویورک به نمایش درآمد و تا امروز به‌عنوان یکی از نمادهای طراحی صنعتی شناخته میشود.
روش تهیه قهوه با کمکس
برای تهیه قهوه با کمکس، به ترازو، کتل (کتری)، کمکس و فیلتر مخصوص کمکس نیاز داریم.
مراحل تهیه قهوه با کمکس:
- آماده‌سازی فیلتر و دستگاه:
- فیلتر کاغذی را در قسمت قیف کمکس قرار دهید، به‌طوری‌که قسمت سه‌لایه فیلتر در سمت دهانه خروجی باشد.
- مقداری آب داغ روی فیلتر بریزید تا بوی کاغذ از بین برود و دستگاه گرم شود؛ سپس آب را تخلیه کنید.
- آسیاب و اضافه‌کردن قهوه:
- ۳۰ گرم دانه قهوه را با درجه آسیاب متوسط به سمت درشت (کمی درشت‌تر از فیلترهای معمولی) آسیاب کنید.
- قهوه آسیاب‌شده را در فیلتر بریزید و سطح آن را صاف کنید.
- بلومینگ (Blooming):
- حدود ۶۰ میلی‌لیتر آب با دمای ۹۲ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد را به‌صورت دایره ای روی قهوه بریزید تا تمام سطح آن خیس شود.
- ۳۰ تا ۴۰ ثانیه صبر کنید تا گازهای موجود در قهوه آزاد شوند؛ این مرحله به “شکفت قهوه” یا بلومینگ شناخته میشود و به بهبود طعم نهایی کمک می‌کند.
- دم‌آوری اصلی:
- مابقی آب (حدود ۴۴۰ میلی‌لیتر) را به‌صورت دورانی و آهسته در مدت ۲ تا ۳ دقیقه روی قهوه بریزید.
- پس از اتمام ریختن آب، صبر کنید تا تمام مایع از فیلتر عبور کند؛ این فرآیند باید در مجموع ۴ تا ۵ دقیقه طول بکشد.
- سرو قهوه:
- فیلتر حاوی تفاله قهوه را برداشته و قهوه آماده‌شده را در فنجان موردنظر سرو کنید.
نکات مهم در تهیه قهوه با کمکس
- کیفیت آب: از آبی با کیفیت مناسب و بدون بو و طعم استفاده کنید؛ آب تأثیر زیادی بر طعم نهایی قهوه دارد.
- درجه آسیاب: درجه آسیاب قهوه باید متوسط به سمت درشت باشد؛ آسیاب خیلی ریز می‌تواند باعث مسدود شدن فیلتر و کاهش کیفیت قهوه شود.
- نسبت قهوه به آب: نسبت استاندارد ۱:۱۵ تا ۱:۱۷ (یعنی ۱ گرم قهوه به ۱۵ تا ۱۷ میلی‌لیتر آب) توصیه میشود؛ اما میتوانید با توجه به سلیقه خود این نسبت را تنظیم کنید.
- دمای آب: دمای ایده‌آل آب بین ۹۲ تا ۹۶ درجه سانتی‌گراد است؛ آب خیلی داغ یا خیلی سرد می‌تواند بر طعم قهوه تأثیر منفی بگذارد.
- زمان دم‌آوری: کل فرآیند دم‌آوری باید بین ۴ تا ۵ دقیقه طول بکشد؛ تنظیم زمان با کنترل سرعت ریختن آب امکان‌پذیر است.
با رعایت این نکات و تمرین مداوم، میتوانید قهوه‌ای با کیفیت و طعمی بی‌نظیر با استفاده از کمکس تهیه کنید و از آن لذت ببرید.
چرا کمکس جذاب است؟
- طعم شفاف و زلال: فیلتر ضخیم کمکس موجب حذف روغن‌ها و ذرات معلق قهوه میشود که نتیجه آن یک فنجان قهوه تمیز و شفاف است.
- طراحی زیبا و کاربردی: کمکس نه تنها یک ابزار دم‌آوری بلکه یک قطعه هنری برای علاقه‌مندان طراحی است.
- کنترل دقیق بر فرآیند دم‌آوری: به دلیل نیاز به ریختن آب به صورت دستی، میتوانید فرآیند عصاره‌گیری را کاملاً کنترل کنید.
جمع‌بندی
کمکس یک ابزار کلاسیک برای دم‌آوری قهوه است که ترکیبی از سادگی، زیبایی و عملکرد بی‌نظیر را ارائه می‌دهد. اگر به دنبال یک روش دم‌آوری قهوه‌ای شفاف و با طعم‌های ظریف هستید، کمکس انتخابی عالی خواهد بود. استفاده صحیح از این ابزار به شما کمک می‌کند تا بتوانید یک فنجان قهوه با کیفیت و دلپذیر تهیه کنید.
